قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی

۲۷ شهریور ۱۴۰۳ متن قانون ، بانک قوانین قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی

     

    مصوب 1318/04/24 مجلس شورای ملی

    ❯ مبحث اول - سازمان اداره تصفیه

    ماده سوم

    موارد رد رئیس و قائم‌ مقام او و محاسبین اداره تصفیه همان است که در رد دادرس در اصول محاکمات حقوقی ذکر شده است و در صورتی که کارمندی این ایراد را موجه بداند رئیس کارمند دیگری را برای اینکار ماموریت میدهد و چنانچه کارمند ایراد را رد کند قبول یا رد ایراد به نظر رئیس ‌است.
    در مواردی که کارمند خود را مردود میداند از هرگونه اقدامی خودداری کرده و مراتب را به رئیس اطلاع داده امر او را به‌موقع اجرا میگذارد.
    در صورتی که رئیس مردود شود کارمند مقدم اداره وظایف او را انجام خواهد داد و چنانچه رئیس ایراد رد را نسبت به خود قبول ننماید تعیین تکلیف با‌ دادگاه است.

    ماده پنجم

    مرجع شکایت از اقدامات اداره تصفیه دادگاهی است که حکم توقف را صادر کرده است شکایت بهیچ وجه جریان کار را توقیف نمیکند ‌مگر در موارد مهم که عمل مورد شکایت جبران‌ ناپذیر و ادله شاکی قوی باشد دادگاه میتواند دستور جلوگیری بدهد در این صورت دادگاه مکلف است ‌معجلاً و خارج از نوبت و در جلسه اداری به شکایت رسیدگی کرده تصمیم خود را اعلام دارد و در سایر موارد دادگاه در صورت موجه تشخیص دادن‌ شکایت دستور لازم به اداره تصفیه میدهد و به اقتضای مورد ممکن است عمل اداره تصفیه را باطل نماید.

    ❯ مبحث دوم - اقدامات تأمینی اداره تصفیه

    ماده چهاردهم

    ورشکسته مکلف است اموال و دفاتر خود را به اداره تصفیه معرفی نموده و در تحت اختیار آن بگذارد و گرنه به مجازات از سه ماه تا شش ‌ماه زندان تأدیبی محکوم خواهد شد.
    اگر ورشکسته فوت نموده یا فراری باشد ورثه و شرکاء و خدمه و متصدیان امور و کلیه اشخاصی که بنحوی از انحاء در اموال ورشکسته تصرف و‌ دخالت دارند این تکلیف را خواهند داشت و گرنه به همین مجازات خواهند رسید.
    اداره اشخاص نامبرده را از این تکلیف آگاه کرده و مجازاتی را که برای خودداری آنها معین شده تذکر می ‌دهد.

    ماده پانزدهم

    اداره تصفیه اقدام به بستن و مهر و موم نمودن انبارها - مغازه‌ ها - کالا - کارخانجات مینماید مگر اینکه بتواند تحت نظارت خود آنها اداره‌ نماید.
    اداره به وسائل مقتضی اقدام بحفاظت پول نقد - برگهای بهادار - دفاتر تجارتی - دفاتر شخصی و هر چیز قیمتی دیگر مینماید. و سایر اموال را تا وقتی که صورت آنها برداشته نشده مهر و موم نموده و مهر و موم تا موقعی که اداره آن را لازم بداند باقی خواهد ماند به علاوه اقدام به حفظ اشیائی که در خارج از محل اقامت ورشکسته است خواهد نمود.

    ماده بیست و یکم

    متوقف مکلف است در مدت تصفیه خود را در اختیار اداره بگذارد مگر اینکه صریحاً از این تکلیف معاف شده باشد - در صورت اقتضاء‌ اداره تصفیه میتواند اقدام به جلب او نماید و چنانچه توقیف او لازم شود قرار توقیف را از دادگاه می‌ خواهد.
    ‌رفع توقیف به دستور اداره تصفیه به عمل می‌آید - ورشکسته میتواند از دوام توقیف خود در هر ماه یکبار به دادگاه صادرکننده قرار توقیف شکایت‌ نموده رفع آن را بخواهد.
    اداره تصفیه میتواند نفقه عادلانه ورشکسته و واجب‌ النفقه او را مخصوصاً در موردیکه متوقف را تحت اختیار خود قرار میدهد به او بدهند و نیز‌ تعیین خواهد نمود که تا چه مدت متوقف و خانواده‌ اش میتوانند در خانه که بوده‌ اند سکنی نمایند.

    ❯ مبحث سوم - دعوت بستانکاران

    ماده بیست و سوم

    اگر به نظر اداره حاصل فروش اموالی که صورت آنها برداشته شده کافی برای پرداخت هزینه ورشکستگی نباشد اداره اقدام به تصفیه ‌اختصاری مینماید مگر اینکه یکی از بستانکاران درخواست کند که کار بر طبق اصول تصفیه عادی جریان پیدا نموده و هزینه آن را قبلاً بدهند.
    در مورد تصفیه اختصاری اداره آگهی میکند که در ظرف چهل روز هر کس هرگونه ادعائی دارد بنماید و سپس به هر ترتیب که منافع بستانکاران اقتضا ‌میکند بدون رعایت تشریفاتی اقدام به فروش اموال نموده حاصل آنرا بین آنان تقسیم و ختم عمل تصفیه را اعلام میدارند.
    در سایر موارد به طریق عادی بر طبق مواد زیر اقدام خواهد شد.

    ماده بیست و چهارم

    اداره تصفیه آگهی منتشر نموده و نکات زیر را در آن قید مینماید:
    1 - تعیین ورشکسته و محل اقامت او و تاریخ توقف (در صورتی که در حکم دادگاه تعیین شده باشد).
    2 - اخطار به بستانکاران و کسانی که ادعائی دارند به اینکه ادعای خود را در ظرف دو ماه به اداره اعلام نمایند و مدارک خود را (اصل یا‌ رونوشت گواهی شده) به اداره تسلیم دارند.
    اداره میتواند این مدت را برای کسانی که در خارجه اقامت دارند تمدید نماید.
    3 - اخطار به بدهکاران متوقف که در ظرف مدت نامبرده خود را معرفی کنند متخلفین از این اخطار به جریمه نقدی معادل صدی بیست و پنج دین به نفع صندوق (ب) مذکور در ماده 54 محکوم خواهند شد - دادگاه میتواند علاوه بر جریمه نقدی به حبس تأدیبی از سه تا شش ماه نیز محکوم‌ نماید.
    4 - اخطار بکسانی که به هر عنوان اموال ورشکسته در دست آنها است که آن اموال را در ظرف مدت نامبرده در اختیار اداره بگذارند و گرنه هر ‌حقی که نسبت به آن مال دارند از آنها سلب خواهد شد مگر اینکه عذر موجهی داشته باشند.
    5 - دعوت اولین جلسه هیئت بستانکاران که منتها در ظرف 20 روز از تاریخ آگهی تشکیل خواهد شد ضمناً قید شود کسانی که با متوقف ‌مسئولیت تضامنی داشته و یا ضامن او هستند میتوانند در جلسه حضور بهم رسانند.

    ❯ مبحث چهارم - اداره اموال

    ماده بیست و هشتم

    اداره تصفیه نسبت به اشیائی که مورد مطالبه اشخاص ثالث است تصمیم مقتضی اتخاذ نموده و اگر آنها را محق بداند مبادرت به تسلیم ‌آن مینماید و گرنه ده روز بایشان مهلت میدهد که در دادگاه صلاحیت دار اقامه دعوی نمایند کسی که در ظرف ده روز به دادگاه صلاحیت دار رجوع ننماید‌ دیگر دعوای او مسموع نخواهد بود.

    ماده بیست و نهم

    اداره تصفیه اقدام به وصول مطالبات مینماید و در صورت ضرورت برای وصول آن اقامه دعوی خواهد کرد.
    اشیائی که در معرض تنزل قیمت بوده و یا نگهداری آنها هزینه غیرمتناسبی را ایجاد مینماید بدون تأخیر فروخته خواهد شد.
    همچنین اقدام به فروش برگهای بهادار (بورسی) و یا اشیائی که در بازار قیمت معینی دارند به عمل خواهد آورد سایر اموال به ترتیبی که بعداً ذکر خواهد ‌شد فروخته میشود.

    ❯ مبحث پنجم - رسیدگی به مطالبات

    ماده سی و پنجم

    این صورت از طریق آگهی به اطلاع بستانکاران خواهد رسید.
    و در اختیار کسانی که ادعای حقی نسبت به متوقف مینمایند گذاشته میشود.
    به بستانکاران مردود و همچنین به بستانکارانی که حق رجحان برای خود قائل بوده و اداره بادعای آنها ترتیب اثر نداده است مستقیماً مراتب اعلام ‌خواهد شد.

    ماده سی و ششم

    هر کس نسبت به این صورت اعتراض داشته باشد در ظرف 20 روز از انتشار آگهی حق دارد در دادگاه صادرکننده حکم توقف اقامه ‌دعوی کند.
    اگر معترض ادعا کند که طلب او بیمورد رد شده یا کسر گردیده و یا حق رهن و یا رجحان او منظور نشده دعوی بر علیه اداره اقامه میشود و اگر طلب یا‌ حق رجحان کسی که قبول شده مورد اعتراض باشد دعوی بر علیه بستانکار اقامه خواهد شد.
    در صورتی که دعوای اخیر به نتیجه رسیده و حکم برد طلبی صادر شود سهمی که تخصیص به آن داده شده در حدود طلب مدعی و هزینه دادرسی به او اختصاص پیدا خواهد کرد و مازاد بین سایر بستانکاران تقسیم خواهد شد.
    در مورد این ماده دادرسی به طریق اختصاری و فوری به عمل خواهد آمد.

    ماده سی و هفتم

    اسنادی که در ارائه آنها تأخیر شده در صورتی که عذر موجهی در بین باشد در مورد این ماده تا ختم ورشکستگی قبول میشود ولی هزینه ‌که در اثر این تأخیر پیش آمده بر عهده مدعی طلب است.
    اگر اداره سندی را که ابراز شده قبول کرد اقدام بتصحیح صورت بستانکاران مینماید و سایر بستانکاران را نیز به وسیله آگهی مطلع میسازد.

    ❯ مبحث ششم - تصفیه

    ماده چهلم

    اموال متوقف بترتیب مزایده فروخته می ‌شود.
    در موارد زیر ممکن است به طریق غیرمزایده اقدام به فروش اموال کرد.
    1- اگر هیئتی از بستانکاران که دارای شرایط مذکور در ماده 480 قانون تجارت باشند به این ترتیب رضایت بدهند.
    2- وقتی که مال در (بورس) و یا در بازار قیمت معینی دارد.
    اشیاء مورد وثیقه را نمیتوان به طریق غیرمزایده فروخت مگر اینکه رضایت بستانکارانی که نسبت به آنها حق وثیقه دارند جلب شود.

    ماده چهل و یکم

    شرایط فروش لااقل ده روز قبل از مزایده در دفتر اداره در دسترس عموم گذارده خواهد شد و هر کس میتواند اطلاعات لازمه را کسب ‌نماید.
    آگهی فروش شامل مکان - روز - ساعت مزایده خواهد بود و در مورد اموال غیرمنقوله این آگهی یکماه قبل از اقدام به فروش به عمل می‌آید.
    برای بستانکارانی که حق وثیقه غیرمنقول دارند نسخه از آگهی فرستاده شده و ارزیابی که به عمل آمده به آنها اعلام خواهد گردید.

    ماده چهل و دوم

    اموال منقول پس از سه مرتبه بصدای بلند حراجچی به کسیکه حداکثر را پیشنهاد کرده است واگذار می‌ شود. همین ترتیب نسبت باموال غیرمنقول رعایت میگردد مشروط بر اینکه پیشنهاد به بهای ارزیابی شده برسد و در صورت نبودن پیشنهاد مکفی فروش متوقف میماند و وقت ‌دیگری برای مزایده معین میشود. در مرتبه دوم که باید لااقل دو ماه پس از مزایده اول به عمل آید اموال غیرمنقول به کسی که بالاترین قیمت را‌ پیشنهاد مینماید واگذار خواهد شد.

    ماده چهل و چهارم

    اداره تصفیه مکلف است شرایط فروشی را با رعایت عرف و عادت و غبطه بستانکاران و ورشکسته تعیین نماید.
    اداره میتواند پرداخت بها را نقد یا بموعد قرار بدهد - موعد هیچگاه از سه ماه نباید تجاوز کند.
    تسلیم در مورد مال منقول و انتقال قطعی در مورد مال غیرمنقول نباید قبل از پرداخت بها صورت بگیرد.
    در مورد پرداخت نقدی یکروز مهلت جایز است.
    اگر پرداخت در موعد مقرر انجام نگیرد مزایده جدید به عمل آمده در هر حال پیشنهاد دهنده سابق مسئول کسر قیمت و سایر خسارات وارده خواهد ‌بود.

    ماده چهل و پنجم

    اگر در هیئت بستانکاران شرایط مذکور در ماده 480 قانون تجارت جمع باشد میتوانند از دعوائیکه نتیجه آن مشکوک است صرف نظر ‌نمایند.
    هر بستانکاری میتواند درخواست کند که آن دعوی به او واگذار شود - در این مورد حاصل فروش مالی که از این راه به دست می‌آید در حدود طلبی که ‌دارد به درخواست ‌کننده تعلق گرفته و مازاد آن متعلق به سایر بستانکاران خواهد بود.

    ❯ مبحث هفتم - تقسیم وجوه حاصله از فروش

    ماده چهل و ششم

    وقتی که پول حاصله از فروش در دسترس اداره قرار گرفت و صورت بستانکاران قطعی گردید اداره صورتی از حاصل دارائی و حساب‌ نهائی آن تنظیم خواهد نمود.
    هزینه توقف که به موجب آئین‌ نامه تعیین میشود و هزینه تصفیه قبلاً موضوع میشود صورت تقسیم و حساب نهائی در مدت ده روز در دسترس ‌بستانکاران قرار گرفته و مراتب به اطلاع آنها خواهد رسید به علاوه خلاصه از صورت مربوط به سهم هر یک برای آنها فرستاده خواهد شد.

    ماده چهل و هفتم

    پس از انقضای مدت نام برده اداره مبادرت به پرداخت سهام هر یک می ‌نماید - بستانکاری که کاملاً به حق خود می‌ رسد باید سند مربوطه ‌را به اداره تسلیم کند.
    در موردی که قسمتی از طلب پرداخته میشود مراتب در سند قید میگردد.
    در مورد فروش غیرمنقول اقداماتی که در دفتر املاک لازم است از طرف اداره به عمل می‌آید.
    اگر طلبی معلق باشد و یا باقساط میبایست تأدیه گردد سهمیه مربوط به آن در صندوق دادگستری گذاشته خواهد شد پس از پرداخت سهمیه اداره به هر یک از بستانکارانی که حقوق آنها کاملاً تأدیه نشده است سند عدم کفایت دارائی میدهد بستانکار فقط در مورد ملائت ورشکسته میتواند به موجب ‌سند بقیه طلب خود را ادعا نماید.

    ❯ مبحث هشتم - خاتمه ورشکستگی

    ماده چهل و نهم

    پس از تقسیم اموال خاتمه ورشکستگی اعلام خواهد شد - هرگاه پس از خاتمه ورشکستگی اموالی متعلق به متوقف کشف شود اداره‌ آنها را به تصرف خود درآورده و حاصل فروش آن را بدون هیچ گونه تشریفاتی بین بستانکاران تقسیم میکند.
    نسبت به سهمیه‌ هائی که بمناسبت مشکوک بودن طلب بودیعه گذاشته شده و بعداً تصرف در آنها مجاز خواهد شد به همین ترتیب اقدام میگردد.

    ❯ مبحث نهم - مقررات مالی

    ماده پنجاه و چهارم

    (اصلاحی 1331/08/08)- درآمد صندوق (ب):
    1 - 50% به حقوقی که به موجب قانون ثبت شرکتها مصوب 2 خرداد ماه 310 و ماده 11 قانون تجارت برای امضاء دفاتر تجاری تعلق میگیرد اضافه شده و فقط نصف از کل وجوه دریافتی جزو درآمد صندوق (ب) اداره تصفیه امور ورشکستگی می‌باشد.
    2 - از مبلغ موضوع اعتراض‌نامه که به موجب ماده 293 قانون تجارت تنظیم میشود از قرار هر 10 ریالی ده دینار گرفته شده که نصف آن جزو ‌درآمد عمومی کشور منظور و نصف دیگر آن متعلق به صندوق (ب) خواهد بود.

    ❯ مبحث دهم - مقررات مخصوص

    ماده پنجاه و هشتم

    بستانکارانی که دارای وثیقه ‌اند نسبت به حاصل فروش مال مورد وثیقه در برگ تقسیم حاصل فروش مقدم بر سایر بستانکاران قرار داده‌ میشود.
    طلب‌ هائی که دارای وثیقه نیست و همچنین باقیمانده طلب‌هائی که دارای وثیقه بوده و تمام آن از فروش وثیقه پرداخت نشده به ترتیب طبقات زیر بر ‌یکدیگر مقدمند و در تقسیم‌ نامه حاصل فروش اموال متوقف این تقدم رعایت و قید میشود.

    طبقه اول
    الف - حقوق خدمه خانه برای مدت سال آخر قبل از توقف.
    ب - حقوق خدمتگزاران بنگاه ورشکسته برای مدت شش ماه قبل از توقف.
    ج - دستمزد کارگرانیکه روزانه یا هفتگی مزد میگیرند برای مدت سه ماه قبل از توقف.

    طبقه دوم
    طلب اشخاصی که مال آنها به عنوان ولایت یا قیمومت تحت اداره ورشکسته بوده نسبت به میزانی که ورشکسته از جهت ولایت و یا قیمومت مدیون شده است. این نوع طلب در صورتی دارای حق تقدم خواهد بود که توقف در دوره قیمومت یا ولایت و یا در ظرف یکسال از انقضای آن اعلام شده‌ باشد.

    طبقه سوم
    طلب پزشک و داروفروش و مطالباتی که به مصرف مداوای مدیون و خانواده ‌اش در ظرف سال قبل از توقف رسیده است.

    طبقه چهارم
    الف - نفقه زن مطابق ماده 1206 قانون مدنی.
    ب - مهریه زن تا میزان ده هزار ریال به شرط آنکه ازدواج اقلاً پنجسال قبل از توقف واقع شده باشد و نسبت به مازاد جزء سایر دیون محسوب ‌میشود.

    طبقه پنجم
    ‌سایر بستانکاران.

    # قوانین

    # تجارت